Տպավորություններ Տերյանից

Այսպիսի մի քարացած կարծրատիպ կա թե Տերյանը գրել է միայն տխրություն և թախիծ արտահայտող բանաստեղծություններ թերևս այպես է:Օրինակ ինձ վրա մեծ տապավորություն թեղեց ՙԴժկամ նայում են ժայռերը խոժոռ՚  բանաստեղծությունը:

                                                                                                                                                       Դժկամ նայում են ժայռերը խոժոռ,

Տխուր խաղում են ալիքները ժիր. —

Ընդունիր հոգիս մոլոր, մենավոր,—

Վերջին աղոթքիս խոսքը մի՛ մերժիր։

Սողում են դանդաղ օրերը անծիր,

Կորած Է մթնում մոլոր իմ ուղին.—

Քնքուշ խոսքերով թախիծըս ցրիր,

Անխոս ամոքիր ցաված իմ հոգին։

Մի անմեռ ցավ կա երկրում այս տխուր,

Մի ցուրտ, հոգեմաշ հուսահատություն

Կորցըրած հավետ և՛ երազ, և՛ հուր,

Ես վերջին անգամ քե՛զ եմ աղոթում։

Դժկամ նայում են ժայռերը խոժոռ.

Տխուր խաղում են ալիքները ժիր.

Փայփայիր սիրտըս հավետ մենավոր,

Վերջին աղոթքիս խոսքը մի՛ մերժիր...

Տերյան կարդալիս ուղղակի աչքերիտ արջևով անցնում են այն ամենը ինչ զգացել է Վահան Տերյանը

Վահան Տերյան

  Ծնվել է Ախալքալակի Գանձա  գյուղում՝ հոգևորականի ընտանիքում։ 1899 թվականին Տերյանը ընդունվում է Լազարյան ճեմարան, ուր ծանոթանում է Ալքսանդր Մյասնիկյանի, Պողոս Մակինցյանի,Ցոլակ Ղանզացյանի հետ: ԱվարտելովԼազարյան ճեմարանը 1906 թվականին՝ ընդունվում է Մոսկվայի համալսարան, որից կարճժամանակ հետո ձերբակալվում է հեղափոխական գործունեության համար ու նետվում ՄոսկվայիԲուտիրկա բանտը։
1908 թվականին Թիֆլիսում լույս է տեսնում Տերյանի ստեղծագործությունների «Մթնշաղիանուրջներ» ժողովածուն, որը շատ ջերմ է ընդունվում ։ 1915 թվականին «Մշակ» թերթումհրատարակվում է  հայրենասիրական բանաստեղծությունների «Երկիր Նաիրի» շարքը։
1912 թվականին հիմնադրում է «Պանթեոն» հրատարակչությունը և ծավալումգրահրատարակչական, թարգմանական լայն գործողություն:
1915-1916 թվականներին Տերյանը մասնակցում է Վալերի Բրյուսովի և Մաքսիմ Գորկու կազմածու խմբագրած «Հայաստանի պոեզիան» և «Հայ գրականության ժողովածու» գրքերի ստեղծմանաշխատանքներին: Հայերենից ռուսերեն է թարգմանում Գաբրիել Սունդուկյանի  «Պեպո»-ն, Րաֆֆու «Կայծեր»-ի առաջին հատորը, Շիրվանզադեի «Չար ոգի»-ն:
1916 թվականին Տերյանը հիվանդանում է թոքախտով որթ սկսոըմ է քայքայել նրան ներից: Խորհրդային իշխանության հաստատման առաջին իսկ օրերից դառնումէ Ստալինի մոտիկ աշխատակիցը։
1917 թվականի հոկտեմբերին Տերյանը ակտիվորեն մասնակցում է բոլշևիկյան հեղափոխությանը ևդրան հաջորդած քաղաքացիական պատերազմին։ Լենինի ստորագրությամբ մանդատովմասնակցում է Բրեստի խաղաղ պայմանագրի ստորագրմանը։ 1919 թվականին Տերյանը՝ լինելովՀամառուսական Կենտրոնական Գործկոմի անդամ, առաջադրանք է ստանում մեկնել  Թուրքիա,սակայն ծանր հիվանդության պատճառով ստիպված է լինում մնալ Օրենբուրգում, ուր ևվախճանվում է 1920 թվականի հունվարի 7-ին ընդամենը 35 տարեկանհասակում։                                
Վահան Տերյանը շատ թանկ ժառանգություն է թողել: Հետագայում նրա 100- ամյակին նվիրվածֆիլմ է նկարահանվել: «Վահան տերյան» ֆիլմը վավերագրական է:Մի ուրիշ ֆիլմ՝ նվիրվածՏերյանին, նկարահանվել է 2012 թվականին: Այն խաղարկային-վավերագրական ֆիլմ է ՎահանՏերյանի և նրա կնոջ՝ Անահիտ Շահիջանյանի, նրանց համատեղ կյանքի վերջին օրերի մասին։

Բնօգտագործումն ու բնապահպանությունը ՀՀ-ում

1.Ինչ առանձնահատկություններ ունեն ՀՀ բնական պայմանները, որքանով են դրանք նպաստում հանրապետության զարգացմանը:
2.Ի՞նչ հետևանքներ է թողում բնօգտագործումը ՀՀ-ում: Նշեք օրինակներ:
3.Ինչ առանձնահատկություններ ունեն ՀՀ բնական ռեսուրսները, որքանով են դրանք նպաստում հանրապետության զարգացմանը:
4.Ի՞նչ հետևանքներ է թողում ռեսուրսների օգտգործումը ՀՀ-ում: Նշեք օրինակներ:
5.Ձեր կարծիքով ինչպես պետք է զարգանա Հայաստանը, որպեսզի հնարավորինս քիչ վնասվի բնական միջավայրը: Ինչ ուղությամբ պետք է զարգանա տնտեսությունը, որպեսզի այն համարվի էկոլոգիապես «ավելի մաքուր»

1.Հայաստանը չի գտնվում բարենպաստ պայմաններում քանի որ գտնվում է ծովի մակարդակից բարձր:Եվ  բնականաբար բարձրությունը չի նպաստում հանրապետության զարգացմանը: Կլիման չորաին է և տեղ-տեղ կիսանապատային:Հայաստանը նայև շատ լեռնոտ է ինչն էլ նպաստում է բնակչության անկմանը:
2.Հայաստանում չկան աղբի համար հատկացված տարածքներ,վերամշակման գործարաններ և նմանատիպ հաստատուտյուններ:Սևանի անխնա օգտագործումը հանգեցնում է ջրի մակարդակի իջեցմանը և նպաստում է ճահճացման պրոցեսին:Ավտոմեքենաների խտությունը նպաստում է ահռելի մեծ քանակի արտանետումների:Խոսրովի արգելոցում կատարվող անօրինական որսերի պատճառով վերանում են բազմապիսի կենդանիներ որոնք գտնվում են վերացման վտանգի տակ:
3.  ՀՀ ստորերկրյա քաղցրահամ ջրավազաններից խոշորագույնը գտնվում է Արարատյան դաշտում: Արարատյան ստորերկրյա ջրի ավազանի ջրերը այժմ օգտագործվում են խմելու, ոռոգման, արդյունաբերական նպատակներով:Բայց առկա ձկնաբուծուտյան հետևանքով ստոր երկրյա ջրերի մակարդակը իջել է հսկայական չափերով:Բացի Սևանա լճից հայաստանում կա  120-ի հասնող լճեր:Հանքային ռեսուրսներից են որոշ երկաթները (մոլիբդեն, ոսկի, արծաթ, կապար) , ածուխ,կաոուչուկ և այլն:
4.ՀՀ հանքավայրերը մեծասամբ շահագործվում են արտասահմանյան կազմակերպությունների կողմից այսինքն նրանք կարող են օգտագործել այդ հանքերը  ամբողջովին որն էլ առաջացնում են մեծ խեռեչներ և դարձնում տարածքը ոչ պիտանի:
5.Ամբողջ աշխարհում վառելիքի օգտագործումը, փորձում են քչացնել: Օրինակ հեծանիվով տեղաշարժվել: Կան նաև նոր տիպի մեքենաներ, որոնք էլեկտրական են լիցքավորվում են էլեկտրական հաղորդիչներով: Սակայն վերջինս դեռ մատչելի չէ: Բացի դրանից Եվրոպայում կատարվում է աղբի դասակարգում: